Hoe ik lab experimenten deed tijdens lockdown

Posted 18 March 2021 by Fernanda Neri, natuur- en scheikundeleraar op de Escola Secundária de Amares in Portugal

Hoe kan ik mijn leerlingen hun verplichte practica laten doen tijdens de lockdown? Ik ben natuur- en scheikundeleraar en ik deel graag mijn ervaringen met het overstappen op online lesgeven. Leren door het te doen vind ik belangrijk; op die manier leren leerlingen natuur- en scheikunde echt begrijpen. Normaal ga ik, als het maar even kan, tijdens de les het lab in om lastige onderwerpen uit te leggen aan de hand van praktische experimenten. Tijdens de lockdown kon dat helaas niet, maar gelukkig heeft de TI-Nspire™ CX technologie me uit de brand geholpen.

 

Fernanda Neri (rechtsonder) met een deel van de Portugese delegatie tijdens het event Sharing Inspiration 2019 in Brussel.

Tijdens mijn reguliere lessen laat ik de leerlingen altijd in groepjes van vier practicumopdrachten uitvoeren. Als er niet voor iedereen genoeg apparatuur is, laat ik ze rouleren. Een aantal groepjes gaat dan met het practicum aan de slag en de rest werkt aan andere opdrachten. Een andere oplossing is om dezelfde proef op verschillende manieren uit te voeren, bijvoorbeeld met verschillende sensoren, zodat iedereen toch kan meedoen en hetzelfde leert.

 

Vanaf het moment dat we voor deze practica TI-Nspire™ CX-technologie gebruiken, ben ik gegevens van eerdere lessen op gaan slaan en hergebruiken. Als leerlingen dan een keer geen eigen gegevens hebben verzameld, kunnen ze de opgeslagen data gebruiken. Die optie komt soms goed van pas. Zo moest een groep leerlingen een keer een titratie doen, maar de pH-waarde veranderde niet. Iedereen vroeg zich af wat er fout was gegaan en uiteindelijk bleek dat ze de pH-sensor niet in de getitreerde vloeistof hadden gehangen 😊. Dankzij mijn eerder opgeslagen data konden ze gelukkig toch de data-analyse uitvoeren die bij de opdracht hoorde.

 

In 2020 konden we nog op school lesgeven, maar wel volgens bepaalde regels. De leerlingen moesten afstand houden en mochten geen apparatuur delen. Daarom moest ik de practica vaak zelf demonstreren, maar voor sommige proeven heb ik toch een oplossing gevonden. Bij scheikunde maakte ik tweetallen, zo mochten de leerlingen namelijk wel werken. Op die manier konden ze toch zelf een paar proefjes doen, als ze de spullen maar steeds goed schoonmaakten en regelmatig hun handen wasten.

 

Afstandsonderwijs

Toen de pandemie heviger toesloeg, volgden er meerdere lockdowns en moest ik voor de helft van de tijd online gaan lesgeven. Omdat ik thuis een veel snellere internetverbinding heb dan op school, kan ik makkelijker materiaal van internet gebruiken. Ik gebruik bijvoorbeeld simulaties van moleculen of atomen en korte video’s van de uitgevers van de lesboeken. Na zo’n les moeten de leerlingen een uur lang zelfstandig werken. Ik blijf dan in de meeting en help ze als ze ergens niet uitkomen

 

Daarmee is het probleem van practica in een onlineomgeving natuurlijk nog niet opgelost. Daar heb ik het volgende op bedacht: tijdens de virtuele les leg ik via de TI-Nspire™ CX publisher view uit wat het practicum inhoudt en wat het doel ervan is. Ook laat ik video’s zien van allerlei experimenten en simulaties. Zo kunnen de leerlingen de practica visualiseren. Daarna geef ik ze de opgeslagen data van eerdere experimenten, zodat ze zelf analyses kunnen doen. Daarvoor sla ik alle informatie eerst op als tnsp-bestand (TI-Nspire™ publisher documents). Mijn leerlingen gebruiken hun grafische rekenmachine om de opgaven op te lossen, net als in de klas. Voor hen werkt het dus vrijwel hetzelfde en ze krijgen zo toch het gevoel dat ze aan een echt practicum meewerken. De grafische rekenmachine is heel handig, want de leerlingen hebben hem altijd bij de hand. Zo houden ze hun computer vrij voor andere dingen, zoals het volgen van de les. De lessen verliepen goed en de leerlingen waren positief.

 

 

Het viel me op dat ik de TI-Nspire™ CX-technologie eigenlijk veel intensiever gebruikte tijdens de online lessen dan tijdens de fysieke lessen op school. Ik gebruik de technologie als een soort whiteboard om de stof uit te leggen. Voor sommige activiteiten werkt het zelfs beter dan een whiteboard. Je kunt bijvoorbeeld heel makkelijk informatie kopiëren en plakken, dat gaat sneller dan schrijven met de hand. Ook voor meer theoretische onderwerpen is de TI-Nspire™ heel handig, dankzij de modellen waar ik eenvoudig chemische vergelijkingen, formules en wiskundige berekeningen in kan zetten. De Griekse letters en de functie waarmee je eenheden kunt omzetten zijn ook heel nuttig. De TI-Nspire™-technologie is dus absoluut onmisbaar voor mij, want mijn online lessen worden er veel interessanter van!

 

 

Ik help graag andere leraren die ook op deze manier willen werken verder om hun lessen dynamischer te maken. Zo heb ik mijn bestanden al gedeeld tijdens een aantal T3-trainingen voor leraren. Dus neem vooral contact met mij op als je meer wilt weten!